1. Wat is lachgas?
Lachgas is distikstof(mono)oxide (N₂O), een verbinding van zuurstof en stikstof. Het is een kleurloos gas dat wat zoetig ruikt en smaakt. Adem je het in, dan vermindert je bewustzijn. Je ervaart minder angst en pijn en hebt niet meer zo goed in de gaten wat er om je heen gebeurt. Je voelt je ontspannen, een beetje alsof je alcohol gedronken hebt.
Tandartsen en artsen zetten het wel eens in om je even onder narcose te brengen of tegen pijn en angst, vaak in combinatie met toediening van zuurstof of samen met een ander narcosegas.
Het gas zit in slagroomspuiten als drijfgas. Daarnaast wordt het in de autosport gebruikt om het motorvermogen te vergroten.
2. Hoe werkt het als partydrug?
Vooral jongeren gebruiken lachgas vanwege het effect op je stemming. Nadat je lachgas geïnhaleerd hebt, voel je je even heel ontspannen en soms lacherig. Je kunt tintelingen krijgen. Je gaat hallucineren: geluiden en wat je ziet vervormen. Sommige mensen voelen zich euforisch, maar lachgas kan er ook voor zorgen dat je juist onrustig of bang wordt. Het werkt kort, maar hevig. Na een paar minuten is de roes weer voorbij.
Je koopt lachgas voor recreatief gebruik in patronen of cilinders. Bijvoorbeeld in de vorm van slagroompatronen die eigenlijk bedoeld zijn voor slagroomspuiten. Via een slagroomspuit of een ander apparaatje, een 'cracker', blaas je een ballon op met het gas uit één of meerder patronen. Vervolgens kun je via de ballon het gas inademen. In het uitgaansleven zijn ook kant-en-klaar gevulde ballon met lachgas te koop.
3. Is het illegaal?
Vroeger viel lachgas onder de Geneesmiddelenwet. Toen was verkoop voor 'oneigenlijk' gebruik verboden. Sinds 1 juli 2016 valt het onder de Warenwet. Er is geen wetgeving die de verkoop, handel, bezit of het gebruik van lachgas verbiedt. De veelgebruikte slagroompatronen zijn te koop bij horecagroothandels, huishoudwinkels en allerlei webshops.
Zorgen lachgasgebruikers voor overlast, dan kan de politie of gemeente daar wel tegen optreden.
4) Hoe schadelijk is lachgas voor je gezondheid?
Lachgasgebruikers geven aan dat ze ook vervelende effecten merken. In het Grote Uitgaansonderzoek 2016 van het Trimbos-instituut werd duizeligheid door 66 procent als bijwerking gerapporteerd. Daarnaast had een derde wel eens last verwardheid, hoofdpijn en hallucinaties. Ook misselijkheid, gevoelloosheid, tintelingen en flauwvallen komen voor. Je kunt ook makkelijker vallen.
Waarschijnlijk hebben deze klachten te maken met het zuurstoftekort dat ontstaat als je te weinig zuurstof inademt tijdens het gebruiken van het lachgas. Ernstig zuurstoftekort kan leiden tot bewusteloosheid en zelfs verstikking. Gebruik je een ballon, dan is de kans dat je buiten bewustzijn raakt waarschijnlijk klein, omdat je de ballon loslaat zodra je flauwvalt.
Als je verkouden bent, kan de extra druk die het lachgas geeft ervoor zorgen dat je trommelvlies springt. Dat kan leiden tot oorpijn en blijvende gehoorschade. Gebruik je geen ballon, dan kunnen bovendien je lippen en longen bevriezen.
5) Wat zijn de gezondheidseffecten op de lange termijn?
Volgens het RIVM heeft doorsnee recreatief gebruik van lachgas op korte en lange termijn geen schadelijk effect op de gezondheid. Met recreatief gebruik bedoelt het RIVM hooguit eens per maand maximaal tien lachgasballonnen inademen.
Lachgas inhaleren tijdens de zwangerschap is waarschijnlijk schadelijk voor de ongeboren baby. Gebruik je vaak lachgas, of gebruik je het in grote hoeveelheden, dan kan er een vitamine B12-tekort ontstaan. Dat leidt tot bloedarmoede en schade aan het zenuwstelsel. Lachgasverslaving komt weinig voor, maar er zijn wel mensen die er moeilijk mee kunnen stoppen.
Lachgas is vooral populair onder tieners en jongvolwassenen. Het is nog niet bekend wat voor effect het heeft op jongeren die in de groei zijn en waarvan het brein zich nog aan het ontwikkelen is.
- Trimbos-instituut